BiblioLab w Bibliotece Publicznej w Arlington

Podróży ciąg dalszy. Pierwsza biblioteka, którą odwiedzamy, to Arlington Public Library, czyli Biblioteka Publiczna Hrabstwa Arlington w stanie Wirginia. Hrabstwo (ang. „county”) to odpowiednik naszego „powiatu”, a biblioteka w Arlington pełni zadania zbliżone do naszych bibliotek powiatowych. Arlington to także miejscowość, w której znajduje się słynny cmentarz wojskowy, doskonale znany fanom filmów wojennych. Na terenie powiatu funkcjonuje sieć 8 bibliotek publicznych – my odwiedziliśmy Bibliotekę Centralną.

Biblioteka ma ciekawą stronę internetową, z której można się dowiedzieć wiele o jej działalności. Wszyscy jesteśmy pod ogromnym wrażeniem aranżacji bibliotecznej przestrzeni, funkcjonalności, kolorów i przyjaznego klimatu. Właściwie wszystkie przestrzenie są otwarte - z wyjątkiem wydzielonego pomieszczenia do pracy cichej (nie wolno tam wnosić komputerów) oraz sali widowiskowej. Podobnie zbiory, włącznie z multimedialnymi,  znajdują się w wolnym dostępie. 

Stanowiska samodzielnego wypożyczania materiałów multimedialnych

Widzimy bawiące się dzieci, dla których biblioteka wydaje się być miejscem naturalnym, przestrzenią do zabawy i spędzania czasu. Obok dzieci siedzą ich rodzice, którzy także znajdują coś dla siebie. Pomiędzy regałami pełnymi książek, płyt i gier stoją wygodne sofy i fotele. Na jednym siedzi czytelniczka i czyta… e-booka na czytniku Kindle.

Biblioteka jest miejscem konkursów i wystaw prac artystycznych czytelników

Arlingtońscy "przyłapani na czytaniu" - stała aranżacja fotograficzna
autorstwa dyrektorki biblioteki 

Niezależnie od stanowisk komputerowych, dostęp do internetu
 bezprzewodowego na terenie całej biblioteki

Biblioteka udostępnia także bazy danych i czasopisma elektroniczne
dzięki funduszom federalnym

Zbieramy pomysły zarówno na działalność, jak i na drobne, niskokosztowe zmiany w zagospodarowaniu bibliotecznej przestrzeni. Jednym z takich pomysłów jest zaangażowanie młodzieży szkolnej w promocję dobrej książki. TAB (Teen Advisory Boards – „młodzieżowe ciała doradcze”) to grupy uczniów szkół średnich zajmujące się recenzowaniem, opiniowaniem i oceną książek. Każda z grup tworzy corocznie listę 10 lub 12 ulubionych książek. Książki są następnie oznaczane za pomocą odpowiednich naklejek („TAB”), a tytuły ocenione najwyżej otrzymują tytuł „zwycięzcy” („Winner”). Wstępnie, szeroką listę książek proponuje stowarzyszenie bibliotekarskie ALA.

Tablica ilustrująca ranking książek recenzowanych
 i wybieranych przez uczniów 

Współpraca bibliotekarzy z młodymi czytelnikami wykracza poza recenzowanie książek. Przy bibliotece działa Teen Library Council („młodzieżowa rada biblioteczna”) które członkowie doradzają bibliotekarzom, jak rozwijać zbiory i jaką wprowadzać ofertę zajęć kulturalnych i edukacyjnych.

Innym pomysłem jest eksponowanie różnych list bestsellerów (także wg użytkowników księgarni internetowych) za pomocą zwykłych kartek-plakatów rozmieszczonych w różnych miejscach biblioteki.

Podobały się nam się biblioteczne pomysły na edukowanie osób starszych w dziedzinie nowoczesnych technologii. W ramach projektu „Teen Tech Week” młodzi wolontariusze oferują starszym osobom pomoc w obsłudze komputera i urządzeń elektronicznych. Właśnie ogłoszono akcję „Gotta Gadget” - po tegorocznych Świętach Bożego Narodzenia będzie można przyjść do biblioteki i nauczyć się obsługi elektronicznych gadżetów - "kłopotliwych" prezentów gwiazdkowych.

Biblioteka współpracuje z miejscowymi organizacjami pracującymi na rzecz lokalnej społeczności. Jest specjalny kącik dla osób poszukujących pracy z tablicą infomującą o aktualnych ofertach pracy, szkoleń i praktyk, gdzie z wykorzystaniem podręcznego księgozbioru można napisać i wysłać przez internet CV lub list motywacyjny.

Biblioteczny "pośredniak"

Inne programy prowadzone przez bibliotekę to:

• wczesne czytanie dzieciom, a właściwie uczenie czytania maluchów,
• program doradztwa czytelniczego dla młodych rodziców (najczęściej mam), by potrafiły dobrać lekturę do wieku i umiejętności dziecka,
• "Book Talks" - prezentacja i omawianie książek w szkołach dla określonych grup czytelników,
• opowiadanie bajek najmłodszym (prowadzony przez wolontariuszy),
• dostarczanie materiałów dla osób obłożnie chorych,
• nauka i konwersacje z angielskiego (dla wielu użytkowników biblioteki pierwszym językiem jest hiszpański),
• inkubator biznesu,
• udział w programach "resocjalizacji przez bibliotekę" dla młodych osób, które weszły w konflikt z prawem. 

Miejsce zajęć nauki wczesnego czytania
i  czytelniczych porad dla młodych rodziców 

Tak jak większość amerykańskich bibliotek publicznych biblioteka w Arlington wykorzystuje w swojej pracy media społeczne. Posiada profil na Facebooku, prowadzi dwa blogi, ma też konto na Twitterze. Co ciekawe, nie tylko blog promuje wirtualnie fizyczną bibliotekę, lecz także w budynku biblioteki na specjalnej tablicy rozwieszane są informacje o tym, co można przeczytać w bibliotecznym blogu.

Analogowa promocja bloga biblioteki

Po odwiedzeniu biblioteki spotykamy się z dyrekcją i pracownikami. Margaret Brown - dyrektor biblioteki  opowiada nam o problemach budżetowych biblioteki w związku z ogólnoświatowym kryzysem. O konieczności redukcji wydatków na zbiory, zmniejszenia godzin otwarcia, zwolnienia pracowników i zatrudniania wolontariuszy (obecnie w bibliotece pracuje ok. 120 wolontariuszy). Społeczność lokalna popiera starania biblioteki o poprawę sytuacji materialnej – widać, że dla użytkowników biblioteka jest ważnym miejscem i wszelkie ograniczenia w jej działalności odczuwane są dotkliwie. Bibliotekę wspiera koło przyjaciół i sponsorzy.

Tablice honorujące darczyńców biblioteki

The Virginia Room. Local History and Community Archieves,
czyli dział zbiorów regionalnych stanu Wirginia i miasta Arlington

Na zakończenie zadajemy pytania. Ciekawi nas np. podejście bibliotekarzy do nowych mediów i nowych technologii. Dowiadujemy się, że przemiany technologiczne nie wywołują u bibliotekarzy z Arlington poczucia zagrożenia – wręcz przeciwnie, witają je z entuzjazmem jako szansę i nowe, ekscytujące możliwości. Biblioteka prowadzi także swój program digitalizacyjny, dotyczący zbiorów regionalnych, w których skład wchodzą także materiały od osób prywatnych i lokalnych instytucji.

Agnieszka Koszowska, FRSI